XX əsr Azərbaycan tarixinin ən faciəvi səhifəsi Bakı Soveti və onun başçısı Stepan Şaumyanın adı ilə bağlıdır.
Bolşevik hərəkatının bayrağı altında çıxış edən Şaumyan, əslində, Türkiyə və Azərbaycanın xeyli hissəsində erməni dövlətinin yaradılmasına çalışan erməni millətçiliyinin maraqlarını ifadə edirdi.
1899-cu ildə Şaumyan Qərbi Azərbaycanın Cəlaloğlu kəndində marksist dərnəyi təşkil etdi. Qarşıdakı illərdə o, Rusiya Sosial-Demokrat Fəhlə Partiyasının bolşevik qanadına qoşuldu.
Bakını və ətraf rayonları zəbt edən S.Şaumyanın başçılıq etdiyi siyasi qüvvə öz məqsədinə yalnız azərbaycanlı əhalinin məhv edilməsi vasitəsilə nail ola bilərdi. Bununla da azərbaycanlılar öz torpağında dövlət terrorizmi siyasətinin qurbanlarına çevrildilər.
S.Şaumyanın və onun başçılıq etdiyi Bakı Sovetinin apardığı siyasətin nəticəsi onminlərlə azərbaycanlının soyqırımı oldu. Bu günahsız insanların həyatları “böyük Ermənistan” ideologiyasının gerçəkləşməsi naminə qurban verildi.
Ətraflı Baku TV-nin əməkdaşı Emil Hacıyevin araşdırmasında:
