Beyni zəhərli zülallardan təmizləməyin qeyri-adi üsulu tapılıb

Roçester Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, doğuşu stimullaşdırmaq üçün istifadə edilən prostaglandin F2α preparatı beyni zəhərli zülallardan təmizləməyə kömək edir.

“Report” xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri Nature Aging jurnalında dərc olunub.

Qeyd olunub ki, bu təsir Altsheymer və Parkinson xəstəliklərinin inkişaf riskini azaldır. Altsheymer, Parkinson və digər nevroloji pozğunluqlar beynin zərərli maddələri və protein yığılmalarını (məsələn, amiloid və Tau) təmizləyə bilməməsi ilə əlaqələndirilir.

Yaşlandıqca, təmizlənmə prosesi daha da yavaşlayır, idrak qabiliyyətlərinin və fiziki hərəkətliliyin azalması riskini artırır. Alimlər qeyd edirlər ki, servikal limfa damarlarının fəaliyyətinin bərpası beyindən zəhərli zülalların çıxarılması prosesini sürətləndirə bilər.

Tərkibində zəhərli zülallar olan beyindəki serebrospinal maye (CSF) limfa sistemi və böyrəklərdən keçir, burada digər bədən tullantıları ilə birlikdə emal olunur.

Ürək-damar sistemindən fərqli olaraq limfa sistemindəki maye limfangionlar adlanan kiçik nasoslar şəbəkəsi ilə hərəkət edir. Bu mikroskopik nasoslar geri axının qarşısını almaq üçün klapanlarla təchiz edilib. Onlar bir-biri ilə birləşərək limfa damarlarını əmələ gətirirlər.

Siçanlar (və insanlar) yaşlandıqca, limfangion funksiyası azalır. Nəticədə beyindən tullantıların çıxarılması sürəti 63% azalır. Bir qrup tədqiqatçı limfangiyaları aktivləşdirməyin mümkün olub-olmadığını öyrənməyə çalışıb.

Onlar təbabətdə doğuşu stimullaşdırmaq və hamar əzələləri daraltmaq üçün geniş istifadə olunan prostaglandin F2α preparatının onların fəaliyyətini artıra biləcəyini müəyyən ediblər.

Yaşlı gəmiricilərə prostaglandin F2α-nın tətbiqi limfanqion daralma tezliyini cavan siçanlarda olan effektivlik səviyyəsinə qədər artırıb. Tədqiqatçıların fikrincə, prostaglandin F2α-nın istifadəsi gələcəkdə Altsheymer və digər nevroloji xəstəliklər üçün yeni müalicə vasitələrinin hazırlanması üçün əsas ola bilər.