VPN nədir?

VPN (Virtual Şəxsi Şəbəkə) “virtual özəl şəbəkələr” deməkdir. VPN uzaqdan giriş ilə müxtəlif şəbəkələrə qoşulma texnologiyasıdır. VPN texnologiyası bu gün geniş istifadə olunur. İnternetdə müəyyən bir şəbəkəni paylaşan istifadəçilərə müxtəlif filiallar arasında əlaqə yaratmağa imkan verir . Ümumiyyətlə, o, müxtəlif şirkətlərlə təhlükəsiz əlaqə və girişi təmin etmək məqsədi daşıyır. VPN virtual şəbəkə uzantısı olduğundan virtual dünyanın zərərlərinə qarşı həssasdır. Bu nöqtədə şifrələmə xüsusiyyəti sayəsində məlumat və rabitə kanalının təhlükəsizliyi təmin edilir. VPN ilə cihaz fiziki olaraq eyni şəbəkəyə qoşulmuş kimi istifadə olunur. 

VPN texnologiyası internetə və ya hər hansı digər açıq şəbəkəyə qoşulmağa imkan verir. Şəxsi şəbəkədən təmin edilən əlaqə şəxsin həmin şəbəkədən funksional olaraq istifadə etməsini hədəfləyir. Bu nöqtədə o, təhlükəsizlik və idarəetmə xüsusiyyətlərində həmin şəbəkədən faydalanır. VPN həmçinin bəzi hallarda əlaqə mümkün olmadıqda yeni şəbəkələrə çıxış təmin edir. 

VPN nə edir?

VPN çox müxtəlif texnologiyaları və protokolları ehtiva edir. Bununla əlaqədar olaraq, kompüterlə başqa bir kompüter arasında əlaqə təmin edilir. VPN bağlantısı kompüterlər arasında rabitəni şifrələməyə xidmət edir. VPN əsasən bütün veb fəaliyyətlərini şifrələyir. Beləliklə, o, internet provayderinizin məlumat trafikinizi izləməsinə mane olur. 

Zəruri hallarda VPN xidmətinin aktivləşdirilməsi istifadəçilərə fayda verir. Çünki bəzi məlumatlar hər kəsin görməməli olduğu özəl elementləri ehtiva edir. Bunlara bir çox şəxsi məlumatlar, əsasən şirkət sənədləri daxildir. VPN sizi kompüterinizin fiziki olaraq yerləşdiyi başqa bir nöqtəyə bağlayır. O, nöqtədən nöqtəyə adlanan əlaqəli virtual mənbədən girişi təmin edir. Məlumat axınının bu şəkildə təmin edildiyi VPN əlaqələri qorumaq üçün istifadə olunur. 

Bundan əlavə, bəzi hallarda ölkələr müəyyən proqram və saytlara qadağalar qoyur. Girişi VPN tərəfindən məhdudlaşdırılan bu proqram və saytlara giriş asanlıqla açılır. Bu nöqtədə, VPN sistemi onu üçüncü tərəflər tərəfindən görünməyən bir kanaldan əlçatan edir.

VPN ilə qoruna bilən məlumatlar aşağıdakı kimi sadalanır:

• Şəxsi media məzmunu,
• İnternetdəki bütün axtarış tarixçəsi,
• poçt kanalları,
• Sosial media hesablarının fəaliyyəti,
• Brauzerinizdəki bütün kukilər

VPN istifadə məqsədləri nədir?

VPN (Virtual Şəxsi Şəbəkə), yəni virtual şəxsi şəbəkə internet üzərindən məlumatların təhlükəsiz şəkildə paylaşılması və məxfiliyin təmin edilməsi üçün istifadə edilən şəbəkə texnologiyasıdır. VPN istifadə məqsədləri:

• Şəxsi məlumat və məlumat təhlükəsizliyi: VPN internet üzərindən məlumat ötürülməsini şifrələməklə təhlükəsizliyi təmin edir. Beləliklə, İnternetdə gəzərkən şəxsi məlumatlarınızın və məlumatlarınızın təhlükəsizliyi qorunur.
• İş yeri və evdə iş: VPN sayəsində iş və ya evdəki kompüterinizə uzaqdan daxil olmaq, evdə və ya işdə işləməyinizə imkan verir.
• Yerli məhdudiyyətləri keçin: VPN internetdən istifadə ilə bağlı yerli məhdudiyyətləri keçməyinizə kömək edir. Məsələn, hansısa ölkədə müəyyən veb-sayta girişiniz bloklana bilər. Bununla belə, VPN-dən istifadə etməklə bu məhdudiyyətləri dəf etmək və vebsayta daxil olmaq olar.
• Anonimlik: VPN internetdə anonimlik təmin edir. Beləliklə, İnternetdə gəzərkən IP ünvanınız gizlənir və təhlükəsizliyiniz daha da artırılır.
• Təhlükəsizlik: VPN sayəsində ictimai WiFi şəbəkələri kimi etibarsız şəbəkələrdən qoşulduqda da təhlükəsizlik təmin edilir. İctimai WiFi şəbəkələrinin təhlükəsizliyi ümumiyyətlə aşağıdır və bu şəbəkələrdən qoşulduqda kompüteriniz və məlumatlarınız təhlükə altına düşə bilər. Bu risklər VPN istifadə etməklə azaldılır.

VPN seçərkən nələrə diqqət edilməlidir?

VPN seçərkən nəzərə alınmalı bəzi vacib məqamlar bunlardır:

1. Etibarlılıq: VPN xidmət şirkətlərinin etibarlılığı vacibdir. Buna görə araşdırma edərək, xidmət göstərən şirkətlərin tarixini və istifadəçi şərhlərini araşdırın.
2. Giriş: Bəzi VPN xidmət şirkətləri istifadəçi məlumatlarını qeyd edir. Buna görə də, heç bir qeyd saxlamayan və məlumatlarınızı gizlədən VPN xidmətini seçmək daha təhlükəsiz olacaq.
3. Hərtərəfli məkan paneli: Əgər ölkədə qadağan olunmuş vebsayta daxil olmaq istəyirsinizsə, o ölkədə yerləşən serverləri olan VPN xidmətini seçməlisiniz. Bu yolla yerli məhdudiyyətlərdən yayınmaq və vebsayta giriş əldə etmək olar.
4. Qiymət: Qiymət VPN xidmətlərini seçərkən nəzərə alınmalı vacib amildir. Bununla belə, ucuz VPN xidmətini seçmək əvəzinə, daha bahalı, lakin daha keyfiyyətli xidmət seçmək daha yaxşı nəticələr verə bilər.
5. İstifadə asanlığı: VPN xidmətləri tez-tez quraşdırma və istifadə rahatlığı ilə fərqlənir. Buna görə quraşdırma və istifadə rahatlığı baxımından ən uyğun olanı seçməyiniz daha yaxşı olar.
6. Müştəri dəstəyi: VPN xidmət şirkətlərinin müştəri dəstəyi də vacibdir. Problemlə qarşılaşsanız, onu müştəri dəstəyi ilə həll edə bilərsiniz. Buna görə də müştəri dəstəyi baxımından da ən yaxşı variantı seçmək daha yaxşıdır.

VPN-dən necə istifadə etmək olar?

VPN-dən istifadə etmək üçün internetdəki virtual resursa qoşulma tələb olunur. Bu əlaqə internetin təhlükələrindən azaddır. Bu gün VPN kiberhücumlar, troyanlar, viruslar və müxtəlif qadağalar kimi vəziyyətlərə görə istifadə olunur. VPN həm fərdi, həm də kollektiv şəkildə istifadə edilə bilər. 

VPN hansı hallarda istifadə olunur?

VPN istifadəsinin zəruri olduğu bəzi vəziyyətlər var. Ölkəmizdə və dünyanın bir çox ölkələrində geniş istifadə olunur. Buna görə də bir çox sahədə, xüsusən də məlumatların məxfiliyində istifadə olunur. Əgər VPN-dən nə vaxt istifadə etməli sualının cavabını sadalamağa ehtiyac varsa, onu aşağıdakı kimi sadalaya bilərik.

1. Qadağalar və giriş məhdudiyyətləri olduqda,
2. Torrent və ya Tor kimi şəxsi şəbəkələrə giriş tələb olunduqda,
3. Təhlükəsizliyini təmin etmək üçün izlənilməməli olan məlumatlarınız varsa.

VPN növləri hansılardır?

VPN öz daxilində növlərə bölünür. VPN serverlərinin necə daxil olmasından asılı olaraq iki növ əlaqə təmin edilir:

Uzaqdan Giriş VPN

Uzaqdan giriş VPN bağlantıları evdə işləyən insanlar üçün uyğundur. Səyahət zamanı və ya ofisdə olmadıqda şəbəkəyə girişi təmin edir. Bu növ VPN şirkətlər daxilində geniş istifadə olunur. Məlumatların şəxsi şəbəkə üzərindən göndərildiyi üçün ona üstünlük verilir.

Saytdan Sayta VPN

Saytdan sayta VPN əlaqələri müxtəlif ofislər və ya təşkilatlar arasında məlumat mübadiləsinə imkan verir. Bu əlaqə növündə VPN bağlantısı WAN bağlantısı kimi işləyir. Başqa sözlə, eyni şəbəkədə olduğu kimi uzun məsafələrə giriş mümkündür.

VPN bağlantısının xüsusiyyətləri hansılardır?

Məlumat təhlükəsizliyini təmin etmək baxımından VPN bağlantılarına tez-tez üstünlük verilir. Bundan əlavə, VPN bağlantısını adi şəbəkə bağlantılarından fərqləndirən 3 xüsusiyyət var. Bu xüsusiyyətlər müvafiq olaraq inkapsulyasiya, autentifikasiya və məlumatların şifrələnməsidir. 

VPN bağlantısı daxilində məlumatlar başlıq ilə əhatə olunub. Buna görə də giriş hər kəs üçün mümkün deyil. Hər kəsin bu dataya daxil olmaq səlahiyyəti yoxdur, çünki o, autentifikasiya tələb edir. Məlumat şifrələnmiş formadadır. Bu, kənardan şəbəkəyə daxil olanların həll edə biləcəyi formada deyil.

VPN istifadə etməyin faydaları və zərərləri nələrdir?

VPN-in nə qədər təhlükəsiz olduğu sualına cavab həmişə eyni olmur. Çünki hər VPN şəbəkəsi həmişə təhlükəsiz olmayacaq. Bununla belə, verilənlərin şifrələndiyi kodlar artıq bəzi VPN şəbəkələrində hakerlər tərəfindən deşifrə edilib. Bu, təhlükəsizlik zəifliyi yaradır. Xidmət təminatçıları bu nöqtədə VPN ilə qoruduqları məlumatları yeniləməlidirlər. Müəyyən bir müddət ərzində onu kiberhücumlardan daha çox qorumalıdır.

İstifadəçilərin məxfilik prinsipinə əsaslanaraq üstünlük verdiyi VPN şəbəkələrinin faydaları zərərləri qədər vacibdir. Dəqiq və yüksək keyfiyyətli şifrələmə üsulu ilə VPN şəbəkələrində şəxsi məlumatları saxlamaq mümkündür. Buna görə də bir çox korporativ şirkətlər bu əlaqələri öz daxilində istifadə edirlər. Bəzi hallarda, kodlar kiçik bir şifrələmə işi ilə deşifrə edilir. Bu halda, effektiv proqram həlləri hazırlayaraq VPN-dən istifadəni davam etdirmək çətin olmayacaq .